بيماري كرون يك بيماري التهابي مزمن است كه قسمتهاي مختلف دستگاه گوارش از دهان تا مقعد را در گير ميكند.
اين بيماري باعث التهاب و زخم شديد مخاط روده ميشود كه ميتواند منجر به انسداد كامل يا نسبي روده و سوءتغذيه شود. شروع بيماري معمولاً بين سنين 30- 10 سالگي است.
علل و عواملعوامل مؤثر در بروز اين بيماري شامل ارث، عوامل محيطي، اختلالات سيستم ايمني، باكتريهاي روده و نوعي از رژيم غذايي (دريافت بالاي پروتئين حيواني و دريافت پايين امگا 3 ) است. علايم و نشانههاي بيماريبيماري كرون اغلب ماهها يا سالها قبل از تشخيص بيماري وجود دارد و ممكن است در كودكان، تأخير رشد تنها نشانه ظاهري بيماري باشد. علايم اين بيماري شامل كاهش وزن قابل توجه، تب متناوب، اسهال مزمن آبكي و دردهاي شكمي به خصوص در ناحيه يك چهارم راست پاييني شكم است كه با اجابت مزاج تسكين نمييابد.
عوارض بيماري* زخمهاي دهاني* شقاق مقعد* خونريزي هاي گوارشي* اسهال چرب* كم خوني به دليل خونريزي روده* كمبود ويتامين B12 و ويتامينهاي A ، E ، D و K * به وجود آمدن آبسه يا فيستولبيماران بايد غذاهاي چرب و سرخ كرده را نخورند و از سسهاي سنگين و چرب كه حاوي خامه، كره يا مارگارين هستند، پرهيز كنند* باريك شدن مجراي روده * سنگهاي ادراري* آرتريت(التهاب مفاصل(* التهاب عنبيه * ورم ملتحمه* زردي و خارش * سوءتغذيه و رنگ پريدگي دوره بيماريدر اغلب موارد اين بيماري ناحيه انتهايي روده كوچك و روده بزرگ را درگير ميكند و التهاب در اين منطقه ميتواند باعث ايجاد درمان فيستول ، سوراخ شدن ديواره روده يا تنگ شدن دستگاه گوارش و انسداد شود كه تشخيص آن بر اساس علائم باليني، معاينه فيزيكي، تصويربرداري روده و تستهاي آزمايشگاهي صورت ميگيرد. روده را ميتوان توسط كولونوسكوپي مورد بررسي قرار داد و در حين اين آزمايش ميتوان از بافت روده نمونهبرداري كرد و آن را جهت بررسي درمان فيستول به پاتولوژي فرستاد تا بيماري تشخيص داده شود. بايد دانست نمونهبرداري از بافت روده به دليل اين كه اين بافت به درد حساس نيست، هيچ دردي ندارد.
تغذيه درماني مداخلات تغذيه اي در اين افراد حائز اهميت است. به طور كلي توصيههاي تغذيهاي و رژيمي در درمان فيستول شامل موارد زير است:
1- رژيم كم باقيمانده يا محدود از فيبر ميتواند در بهبود اين بيماري موثر باشد ،ميوهها و سبزيجات، مواد غذايي فيبردار هستند.
2- شير، لبنيات و محركهايي مانند قهوه و الكل حذف شوند.
3- رژيم پر پروتئين و پركالري زير نظر متخصص تغذيه توصيه ميشود.
4- در صورت وجود اسهال چرب، ميزان چربي رِژِيم غذايي بايد كاهش يابد. براي جبران چربي ميتوان از روغن MCT كه بهتر از روغنهاي معمولي جذب ميشود استفاده كرد. (از آنجايي كه اين روغن به صورت مصنوعي توليد ميشود در داروخانهها قابل تهيه ميباشد.
5- مصرف اسيدهاي چرب امگا 3 (نظير روغن ماهي) نيز به دليل خواص ضد التهابي آن ميتواند در كاهش علايم بيماري مؤثر باشد.
6- در صورت وجود اسهال و استفراغ، آب و املاح از دست رفته بايد از طريق مايعات و محلولهاي قندي نمكي جبران شود.
7- دورههاي متناوب استراحت در طول روز به خصوص در زمان اسهال، به منظور كاهش حركات روده، توصيه ميشود.
8- مصرف مكملهاي ويتامين و املاح به خصوص ويتامينهاي B6، B12، C، D، E و آهن، مس، روي، منيزيم، پتاسيم و كلسيم توصيه ميشود. (ويتامينهاي A و K به صورت يك روز در ميان توصيه ميشوند).
9- بيمار بهتر است وعده هاي غذايي را در دفعات بيشتر و حجم كمتر مصرف كند.
10- در صورت عدم تحمل قند شير (لاكتوز) و پروتئين گندم (گلوتن) مواد غذايي مربوطه ميبايستي از رژيم غذايي حذف گردد.
11- افزايش دريافت ويتامين D و كلسيم به دليل نقش آنها در ساختمان استخوان و نيز عدم تحمل شير به اين بيماران توصيه ميشود.
12- به بيماران توصيه ميشود از مصرف ادويهجات پرهيز كنند.
13- دريافت منابع پتاسيم مانند سيب زميني، موز و ... در دوره اسهال توصيه ميشود.
14- به بيمار توصيه ميشود غذاها را خوب بجود و از قورت دادن غذا خودداري كند.
15- بيماران مقدار زيادي آب بنوشند.
17- از غذاهاي حاوي فيبر زياد مانند پاپ كورن، تخمهها، حبوبات، مغزهاي خوراكي و سبوس دوري كنند.
18- بيماران بايد غذاهاي چرب و سرخ كرده را نخورند و از سسهاي سنگين و چرب كه حاوي خامه، كره يا مارگارين هستند، پرهيز كنند
منبع: درمان فيستول