فيستول يك ارتباط غير طبيعي بين دو سطح اپي تليال بدن مي باشد . در مورد فيستول  مقعدي (يا فيستول آنال)، دهانه خارجي اين مسير در پوست اطراف مفعد ( آنوس) و دهانه داخلي آن داخل مقعد( آنوس يا ركتوم) قرار دارد. در صورتيكه مسير فيستول از ميان عضله اسفنكتر خارجي بگذرد، فيستول از نوع High مي باشد ولي در صورتيكه مسير فيستول كوتاه بوده و اسفنكتر خارجي را دربر نگيرد، فيستول از نوع low مي باشد. فيستول   آنال(فيستول مقعدي) شكل مزمن عفونتهاي آنوركتال مي باشد و بسياري از بيماران، سابقه آبسه اطراف مقعد را در گذشته و يا اخيراً ذكر مي كنند ولي گروهي از بيماران نيز هيچ سابقه اي از چنين آبسه اي ندارند. ولي در هر حال 50% آبسه هاي اطراف مقعد به فيستول تبديل خواهند شد. فيستول   آنال همچنين مي تواند بدنبال عفونت ناشي از تروما، فيشر، TB ، بيماري كرون، كارسينوما، رادياسيون، اكتينوميكوزيس و كلاميديا بوجود آيد. 
علائم و نشانه ها
بيمار بدليل ترشح چركي مداوم از دهانه خارجي فيستول مراجعه مي كند و چون ترشحات فيستول بطور مداوم تخليه ميشوند، درد نمي تواند عامل مهمي براي مراجعه بيماران باشد ولي احساس سوزش يا خارش ناشي از ترشحات مي تواند عامل مراجعه بيماران باشد. در معاينه اين بيماران معمولاً دهانه خارجي فيستول قابل مشاهده بوده و در لمس با انگشت ممكن است بتوان مسير فيستول را كه به شكل يك مجراي سفت شده (tract) مي باشد لمس كرد. دهانه داخلي نيز در صورتيكه نزديك آنوس باشد قابل لمس است و از طريق ركتوسكوپي ممكن است بتوان آنرا مشاهده نمود.
از آنجا كه پيش بيني مسير فيستول و تعيين دهانه داخلي و خارجي آن، نقش اساسي را در مورد درمان تمام انواع فيستولها دارد، آقاي گودسال، قانوني در اين مورد بيان كرده است كه بنام خود او مشهور است. بر اساس اين قانون، اگر با يك خط عرضي، آنوس را به دو قسمت خلفي و قدامي تقسيم كنيم، در صورتيكه دهانه خارجي فيستول، در سطح قدامي باشد، دهانه داخلي آن با يك مسير كوتاه و مستقيم در ديواره قدامي آنوس قرار دارد ولي اگر دهانه خارجي در سطح خلفي باشد، فيستول يك مسير منحني را طي كرده و دهانه داخلي آن در خط وسط ديواره خلفي آنوس قرار خواهد داشت.( يك استثنا زماني است كه در سطح قدامي يك فيستول با فاصله بيش از 3 سانتي متر از آنوس قرار داشته باشد كه در اين صورت دهانه داخلي به احتمال زياد در خط وسط ديواره خلفي آنوس قرار دارد).
 
فيستولوگرافي جهت تشخيص و يا تعيين مسير فيستول توصيه نميشود و در صورت نياز به تعيين مسير فيستول از طريق اقدامات پاراكلينيكي بهتر است از MRI يا سونوگرافي اندوآنال (داخل مقعدي) استفاده نمائيم.
 
درمان
اصل مهم براي درمان فيستول    آنال(فيستول مقعدي)، از بين بردن اپي تلياليزاسيون 0(لايه سلولي) داخل فيستول مي باشد. فيستولهايي كه از نوع low مي باشند براحتي با يك فيستولوتومي كه شامل باز كردن سقف فيستول و تخريب نسج اپي تلياليزه داخل آن با كورت يا كوتر مي باشد، قابل درمان است. در اين عمل مسير فيستول تبديل به يك زخم باز ميشود كه بتدريج با نسج گرانولاسيون پر ميشود. فيستولكتومي به اين معني كه تمام مسير فيستول بطور كامل برداشته شود توصيه نميشود چون به نسوج سالم اطراف آسيب مي زند. در مورد فيستولهاي High ، فيستولوتومي خطرناك است چون مي تواند با قطع اسفنكتر، بيمار را دچار بي اختياري نمايد. يكي از روشهاي قديمي براي اين فيستولها كه هنوز نيز از آن استفاده ميشود عبور دادن Seton از مسير فيستول و باقي گذاشتن آن در اين محل مي باشد. Seton كه مي تواند نخ سيلك يا نوار پلاستيكي  باشد بتدريج با ايجاد فيبروز در مسير فيستول  ، نسج اپي تليال داخل آن را تخريب مي كند و خودش نيز از ميان نسج سالم عبور كرده و خارج ميشود. براي توصيح اينكه چرا عبور Seton از نسج سالم باعث تخريب اسفنكتر نميشود گفته ميشود وقتي شما يك تكه يخ را با سيم فشار دهيد سيم بتدريج يخ را قطع خواهد كرد و از طرف ديگر آن خارج ميشود ولي يخ مجدداً بهم مي چسبد بطوريكه اثري از عبور سيم در آن نمي ماند.
درمانهاي جراحي ديگري مانند فلاپ اندوآنال و پركردن داخل فيستول بابيومتريال (fistula plug) وجود دارد كه در موارد خاص انجام ميشود.
فيستول آنال(فيستول مقعدي) در صورتيكه درمان نشود علاوه بر آنكه موجب آزار و اذيت جسمي و روحي بيمار ميشود ممكن است منجر به عفونتهاي شديد  و حتي ايجاد كارسينوما در فيستول گردد.

منبع: فيستول  

منظور از جراحي فيستول  درمان دهانه اي است كه در اطراف مقعد مي باشدكه ازآن چرك و عفونت خارج مي شود و بسيار دردناك مي باشد.

درمان فيستول مقعد با يك جراحي كوچك با ليزر با بي حسي موضعي و در بعضي موارد نادر با بيهوشي انجام مي شودكه آن هم بسته به عمق درگيري بيماري فيستول دارد.

جراحي فيستول معمولا شامل برش قسمتي از ماهيچه هاي مقعد براي باز كردن تونل ارتباطي بين حفره داخلي و خارجي وتبديل كردن تونل ايجاد شده به يك شيار كه از عمق قابل ترميم است مي باشد  به علت اينكه ارتباط مستقيمي بين بي اختياري مدفوع و حجم ماهيچه هاي عضلات مقعدي درگير وجود دارد بايد براي جلوگيري از بي اختياري مدفوع هنگام برداشتن دائمي مسير چركي فيستول دقت و احتياط كامل انجام شود.

بيماري كه تحت عمل جراحي قرار گرفته باشد بعد از عمل درمان فيستول با ليزر  مي تواند به منزل خود برگردد و نيازي به بستري شدن ندارد و براي بهبودي بهتر بيمار بايد در منزل روزي 3 الي 4 بار در لگن  آب گرم كه حاوي چند قطره بتادين است به مدت 10الي 15 دقيقه بنشيند.لازم به ذكر است كه امروز درمان فيستول با ليزر   مي باشد.مزيت هاي جراحي با ليزر به شرح زير مي باشد:1-ليزر در هنگام برش وبرداشتن تگ پوستي انتهاي عصب بريده شده را ترميم مي كند ودر نتيجه بيمار بعد از عمل درد نداشته.2-ليزر عروق بريده شده را ترميم مي كند و در نتيجه از خون ريزي جلوگيري مي كند.3-استفاده از ليزر ديگر نيازي به بيهوشي ندارد و به صورت سرپايي قابل درمان است.4-بعد از عمل درمان فيستول با ليزر   بيمار به راحتي مي تواند به محل زندگي خود باز گرددوبه امور خود رسيدگي كند.5- درمان فيستول با ليزر   مانع انتقال برخي از ويروسها از جمله هپاتيت و ايدز مي شود.6-ليزر به هنگام عمل به بافت هاي اطراف صدمه نمي زند.

فيستول مي‌تواند به حفره آبسه ارتباط داشته و يا مستقيماً بين پوست وكانال مقعد ارتباط داشته باشد.

فيلم فيستول چيست

فيستول مقعدي يك مجراي غير معمول بين فضاي داخلي كانال مقعدي  و سطح پوست اطراف مقعد است. در موارد نادري فيستول به شكل مجرايي بين واژن يا ديگر حفره‌هاي لگني و سطح پوست مشاهده مي‌شود.

در واقع آبسه و فيستول مقعدي عوارضي هستند كه در ادامه عفونت‌هاي ناحيه مقعدي و كانال مقعدي ايجاد مي‌شوند. آبسه يك عارضه چركي حاد است كه مراحل مزمن‌تر آن منجر به ايجاد ارتباطي غير طبيعي بين فضاي بين عضلات مقعد وكانال مقعد مي‌شود. اين مجراي ارتباطي عامل ترشح دائمي از آبسه‌هاي چركي است. اكثر فيستول‌هاي مقعدي در اثر يك آبسه مقعدي شكل مي‌گيرند. در مواردي كه آبسه به صورت خود به خودي باز شده (يا از طريق جراحي باز شود) فيستول شكل مي‌گيرد. در 50% موارد بعد از ايجاد آبسه، فيستول به وجود مي‌آيد كه بروز آن قابل پيش‌بيني نيست. از ديگر عوامل نادر ايجاد كننده فيستول مي‌توان به سل، سرطان و يا بيماري‌هاي التهاب روده اشاره كرد. 
از اين رو بنده علائم بيماري فيستول ، را در اختيار شما قرار مي دهم تا در هنگام مشاهده اين علائم سريعا به پزشك مراجعه فرمائيد.

علائم بيماري فيستول

1- ترشح چركي طولاني مدت از يك سوراخ و يا چند سوراخ در اطراف مقعد
2- وجود برجستگي سفت و دردناك به هنگام لمس آن در حوالي مقعد
3- درد داشتن در هنگام دفع مدفوع
4- سوزش و خارش ناشي از ترشحات در اطراف ناحيه مقعد
5- تغيير رنگ پوست اطراف ناحيه مقعد
6- درد داشتن بعد از دفع مدفوع

فيستول چيست؟ درمان فيستول با ليزرچنانچه ارتباط نامتعادل و غيرعادي به صورت يك لوله، بين اندام ها و يا رگي كه داراي بافت پوششي است ايجاد شود، عارضه اي به نام فيستول ايجاد مي شود. چنانچه اين پرسش براي شما ايجاد شده كه فيستول چيست؟ بايد بدانيد فيستول بيماري است كه ممكن است در بخش هاي خاصي از بدن ايجاد شود. اما اصلي ترين مكاني كه اغلب دچار اين بيماري مي شود، مقعد مي باشد. براساس طبقه بندي سازمان جهاني بهداشت اين بيماري مي تواند در محدوده چشم، در سيستم گردش خون، سيستم تنفسي، در سيستم گوارشي، سيستم ماهيچه‌اي، در سيستم ادراري تناسلي و به علت بيماري هاي مادرزادي ايجاد شود. اما بايد به طور اختصاصي مي توان در ارتباط با فيستول مقعد بيان كرد كه، در اطراف روده بزرگ و در نزديكي مقعد غده هايي وجود دارند كه با ترشح موادي نقش به سزايي در سلامت بدن ايفا مي كنند. ترشحات اين غدد به داخل روده ي بزرگ تخليه مي شود. اگر اين دهانه ها بسته شوند، غدد دچار عفونت (آبسه) مي گردند. اما لازم به ذكر است كه هر آبسه اي سبب ايجاد فيستول نمي شود.دلايل ابتلا به فيستولنشانه ها و علائم فيستول معقديشگيري از ابتلا به فيستولروش هاي درمان فيستول  درمان فيستول با ليزرمراقبت هاي پس از درمانفيستول و درمان آن با ليزر فيستول و درمان آن با ليزر
دلايل ابتلا به فيستول  آبسه ممكن است به علت وجود باكتري و يا گير كردن مقداري مدفوع در غدد ايجاد شود. بنابراين خود فرد دراين مسئله هيچ نقشي ندارد. اما بايد بدانيد كه اين عفونت مكن است به وسيله عواملي چون يبوست، اسهال مزمن، كوليت و يا التهاب روده به وجود بيايد. هم چنين ممكن است يك عمل جراحي سبب به وجود آمدن فيستول شود. با وجود هركدام از اين عوامل ممكن است پارگي در ناحيه ي مقعد ايجاد شود و زمينه ابتلا به فيستول مقعد ايجاد گردد.نشانه ها و علائم فيستول معقداولين نشانه اي كه مي تواند بيانگر فيستول باشد وجود شكاف در ناحيه ي مقعد است. با مبتلا شدن به شكاف مقعد در حين حركات روده فرد احساس پريشاني و درد مي كند. و پس از دفع مدفوع ممكن است خون مشاهده شود. به طوري كلي نشانه هايي كه مي توان از آن به ابتلا به فيستول پي برد عبارتند از:
ترشح همراه با چرك از يك يا دو سوراخ در اطراف مقعدوجود برجستگي در اطراف مقعداحساس درد پس از دفع مدفوعسوزش و خارش در اطراف مقعدتغيير رنگ پوست و التهاب اطراف ناحيه مقعدپيشگيري از ابتلا به فيستولمي توان گفت راه مشخصي براي جلوگيري از ابتلا به فيستول وجود ندارد. اما با رعايت توصيه هايي شايد بتوان در كنترل اين بيماري موفق شد. از جمله به كارگيري يك رژيم غذايي سالم براي دچار نشدن به يبوست و اسهال مزمن. همچنين رعايت بهداشت فردي و عدم ايجاد رابطه جنسي از طريق مقعد مي تواند در جلوگيري از ابتلا به فيستول تاثيرگذار باشد.
آشنايي با فيستول و درمان آن آشنايي با فيستول و درمان آن
روش هاي درمان فيستولبه طور كلي درمان خانگي و دارويي براي از بين بردن فيستول وجود ندارد. اما ممكن است پزشك براي كاهش عفونت، يك دوره داروي آنتي بيوتيك به بيمار بدهد. براين اساس چاره اي جز استفاده از عمل باقي نمي ماند. اين كار بسته به اندازه و محل قرارگيري فيستول مي تواند متفاوت باشد. يكي از اين روش ها، جراحي باز مي باشد. چنانچه نتوان براي فرد از بي حسي موضعي استفاده كرد، پزشك بيمار را بيهوش مي كند. در اين روش با تيغ جراحي فيستول را برش مي زنند و فرد ممكن است تا روز بعد در بيمارستان بستري شود. روش دوم كه جديدترين روش درمان فيستول مي باشد، استفاده از ليزر است. براي آشنايي بيشتر با اين روش با ما همراه باشيد.
درمان فيستول با ليزرمي توان گفت بهترين راه درمان فيستول  ليزر مي باشد. با بررسي مزاياي ليزر نسبت به جراحي باز مي توان به اين مسئله پي برد. در عمل با ليزر از بي حسي موضعي استفاده مي شود بنابراين احتياجي به بيهوشي و بستري شدن بيمار در بيمارستان نمي باشد. خونريزي ناشي از عمل با ليزر در مقايسه با جراحي بسيار كمتر است. برخلاف جراحي كه دوران نقاهت يك تا دو ماهه دارد، با اين روش فرد به راحتي مي تواند فعاليت هاي روزانه خود را از سر بگيرد. به وسيله عمل با ليزر فرد دچار درد شديد نمي شود و به نسبت عمل با جراحي درد كمتري احساس مي كند.
مراقبت هاي پس از درمانچنانچه فرد پس از عمل درد داشته باشد مي تواند از مسكن استفاده كند. فقط بايد اين نكته را يادآور شد كه استفاده ازمسكن هايي كه باعث يبوست مي شوند شرايط را بدتر مي كند. خوردن ملين و نشستن در وان آب ولرم مي تواند كمك كننده باشد. هم چنين در جراحي هاي باز بايد پانسمان فرد مرتب عوض شود تا التهاب از بين برود و بسته به شدت جراحت، فرد در منزل استراحت نمايد.

منبع: 

فيستول چيست؟ درمان فيستول با ليزر